Daha öncəki məqalədə marketinq və satınalmanın birlikdə necə daha yaxşı çalışa biləcəyi haqqında yazmışdıq. Bu dəfə isə hər hansı bir kreativ agentlik seçimində hər iki qurumun necə fokuslanmağından, yanaşmalarından bəhs edəcəyik.
Kreativ agentlik necə seçilir və ya necə seçilməlidir?
İlk öncə hər bir qurumun fokuslandığı kriteriyaların fərqli olduğunu qeyd etsək, sonradan yazdıqlarımız daha yaxşı anlaşılacağı qənaətindəyəm. Belə ki, kreativ agentliklər birbaşa şirkətlərin marketinq strukturları ilə çalışırlar. Marketoloqların agentliklərlə əməkdaşlıq seçimi üçün mürəkkəb bir meyarları olmur. Əsas diqqət yetirdikləri portfolio və müəyyən olunan müddət ərzində hər iki komandanın bir birinə adaptasiyasıdır. Portfolio bir növ qarantiyadır. Adaptasiya isə özü ilə daha keyfiyyətli iş ortaya çıxara bilir. Marketinq öncədən onlara ayrılan büdcə çərçivəsində əlbəttə büdcəni qənaətlə istifadə etməyə məcburdurlar, ancaq bu məcburiyyətdir, seçim meyarı deyil.
Satınalma strukturlarında isə proses tamamilə fərqli formada gedir. Satınalma həm qənaət etməli, həm də ən uyğun agentliyi seçməlidir. Şəffaflığı təmin etməli və bütün agentliklərə bərabərhüquqlu yanaşmalı, ‘alma ilə almanı’ müqayisə etməlidir. Seçim meyarlarının nədən ibarət olmasını agentliklərə öncədən bildirməsi daha doğrudur. Bu zaman kotirovkada iştirak edən agentliklər meyarlara uyğun davranacaqlar. Meyarlara uyğun davranmaq həm onların prosesə yanaşmasını dəyişəcək, həm də daha rəqabətcil mühit yadadacaqdır.
Aşağıda nümunə əsasında agentlik seçim kriteriyaları verilib: portfolio, brif əsasında dizayn, icra müddəti, qiymət. Yanaşmadan asılı olaraq kriteriyalara əlavə və dəyişiklik edilə bilər. Sifarişçinin rəyi əsasında kriteriyalara ballar / faizlər verilərək proses davam etdirilməlidir.
Nümunə:
Hər bir kriteriya 10 ballıq sistemlə dəyərləndirilir, ümumi nəticədə balların % bölgüsü aşağıdakı kimidir:
| № | Meyarlar | % bölgüsü |
| 1 | Portfolio | 35 |
| 2 | Nümunə dizaynlar | 10 |
| 3 | İcra müddəti | 30 |
| 4 | Qiymət | 25 |
| Toplam % | 100 | |
| № | Qiymət meyarı (azn) | № | Müddət meyarı (iş günü) | |||
| 1 | 200 – 300 | 10 | 1 | 3-4 | 10 | |
| 2 | 301 – 400 | 9 | 2 | 5-6 | 9 | |
| 3 | 401 – 500 | 8 | 3 | 7-8 | 8 | |
| 4 | 501 – 600 | 7 | 4 | 9-10 | 7 | |
| 5 | 601 – 700 | 6 | 5 | 11-12 | 6 | |
| 6 | 701 – 800 | 5 | 6 | 13-14 | 5 | |
| 7 | 801 – 900 | 4 | 7 | 15-16 | 4 | |
| 8 | 901 – 1000 | 3 | 8 | 17-18 | 3 | |
| 9 | 1001 – 1100 | 2 | 9 | 19-20 | 2 | |
| 10 | 1101 – 1200 | 1 | 10 | 21-22 | 1 | |
Nəticə:
| S.S | Şirkət şərti adı | Portfolio | Dizayn | Qiymət | Müddət | Orta bal | orta bal faiz nisbəti | Yer |
| 1 | A şirkəti | 8 | 3 | 3 | 8 | 6 | 60,00% | 3 |
| 2 | B şirkəti | 7 | 8 | 2 | 8 | 5,85 | 58,50% | 4 |
| 3 | C şirkəti | 9 | 6 | 8 | 9 | 8,4 | 84,00% | 1 |
| 4 | D şirkəti | 7 | 6 | 5 | 9 | 6,8 | 68,00% | 2 |
Satınalma hazırlanmış dizaynları sifarişçinin qiymətləndirməsinə çıxararkən gizliliyi qorumalıdır.
Satınalmada seçim kriteriyalarında yanaşmalar fərqlidir. Seçim meyarlarını formalaşdırmaq üçün sifarişçinin nə istədiyini anlamaq önəmlidir. Sifarişçinin rəyi alınmadıqda prosesin düzgün nəticələnmə ehtimalı aşağı olur.
Lakin “alma ilə alma” müqayisəsi yalnız ölçülə bilən kriteriyalar üçün keçərlidir. Dizayn / poster sifarişlərində subyektivlik yüksək olduğu üçün manipulyasiyaya hər zaman açıq olur. Fikrimizi biraz daha açaq: Yuxarıda bəhs etdiyimiz agentlik seçim kriteriyaları – portfolio, icra müddəti, qiymət və s. əsasında müqayisə aparılaraq seçim edilə bilər. Ancaq briflər əsasında ortaya “almamı” çıxacaq ya “armudmu” çıxacaq, komandaların uyğunlaşması necə olacaq – bu kimi suallar hər zaman risk yaradır. Hətta ola bilər ki, ilk dizayn uğursuz olar, bu növbəti işlərin də uğursuz olacağı mənasına gəlmir.
Bəs uğursuz olmuş işi kompensasiya etmək üçün əlavə zaman ayırmaq lazımdırmı? – Bu sual oxuyucuların nəzərinədir
Marketinqin bazarda dar çərçivədə hərəkət etməsi rəqabət mühitini öldürür, inkişafdan saxlayır. Bir çox vaxt satınalma və marketinq arasındakı rəqabətin bir səbəbi də marketinqin adaptasiya olduğu şirkətin dəyişməsi, yeni şirkətə adaptasiya problemi, komfort zonadan çıxmaq istəməməsidir.
